„Und am Sonntag nach dem Mittagessen ging Herr Gott in dieser Welt spazieren” – über das Bildnis von Gott in den masurischen Volksliedern

The article is an attempt to present the picture of God contained in texts of folk songs from Masuria. The analysis of art pieces collected by Oskar Kolberg confirmed, that image of God is complex and ambiguous and is far different from the stereotype firmly present in common Polish culture. Folk texts expose God’s attributes like omniscience, omnipotence. In God’s power is especially to decide about men mundane existence and most of all to lead men and women relations. Nevertheless important feature is justice, related to God’s personality of a Judge – a steward of sanctions and mercy tai lored to the needs of the folk. The picture of a God is strictly connected with concerns of the people, its needs, aspirations and its specific opinions. The God is close to man, is his guardian, instance where man addresses its requests, regrets and words of worship. This is a god, that people trust and let it decide in most important life matters.EWELINA LECHOCKA, mgr, doktorantka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Gdańskiego; polonistka. Członkini Koła Naukowego „Pozytywnie Zakręconych” przy Instytucie Filologii Polskiej UG. Autorka m.in. artykułów: Problem nieobecności nazw gatunków drzew w „Pieśniach ludowych z Warmii i Mazur” na tle analizy etnograficzno-przyrodniczej (2015), Znaczenie i funkcja motywu lilii w warmińsko-mazurskich pieśniach ludowych (2016), jak też Znaczenie i funkcja motywu klonu w warmińsko-mazurskich pieśniach ludowych (2017).Uniwersytet GdańskiI. Bajerowa, Rola języka we współczesnym życiu religijnym, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin 1988.M. Biolik, Bóg i człowiek w mazurskich pieśniach ludowych, w: Opuscula linguistica Georgio Treder dedicata, red. E. Breza, Z. i A. Lica, Gdańsk 2007.S. Czarnowski, Kultura religijna wiejskiego ludu polskiego, w: Tegoż: Kultura, Warszawa 2005.T. Czerwiński, W kręgu reformacji, w: tegoż: Polska wielu kultur i religii, Warszawa 2013.G. Döring, Choralkunde, Gdańsk 1865.O. Kolberg, Dzieła wszystkie, t. 40: Mazury Pruskie, red. D. Pawlak, Wrocław 1966.J. Kowalewska-Dąbrowska, Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twardowskiego, Gdańsk 2006.P. Kowalski, Prośba do Pana Boga. Rzecz o gestach wotywnych, Wrocław 1994.B. Kuźniewski, Luteranizm na Mazurach, w: tegoż: Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, Olsztynek 2002.M. Maciąg, Legendy i podania, Wisła, t. 16, 1902.Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, red. J. Krzyżanowski, t. I, Warszawa 1969.W. Ogrodziński, „Mazury Pruskie” Oskara Kolberga, w: „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” nr 4, 1965.Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. V, Warszawa 1963,Słownik języka polskiego PWN, red. L. Drabik, E. Sobol, t. II, Warszawa 2007.G. Szewczyk, Protestanckie wyznanie wiary w śpiewanych tekstach religijnych, w: Człowiek – dzieło – sacrum, Opole 1998.R. Tomicki, Religijność ludowa, w: Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, Tom II, red. M. Biernacka, M. Frankowska, W. Paprocka, Wrocław 1981.M. Toeppen, Rzut oka na życie kościelne Mazurów, w: tegoż: Wierzenia mazurskie, Dąbrówno 2008.Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk 1999.A. Wierzbicka, Co mówi Jezus? Objaśnienia przypowieści ewangelicznych w słowach prostych i uniwersalnych, Warszawa 2002.M. Zowczak: Biblia ludowa, Toruń 2013.27328